زیر ساخت های اسطوره ای - حماسی آثار ادبی(با تاکید بر شاهنامه ی فردوسی_ ازابتدا تا پایان پادشاهی کیخسرو_ و بانو گشسب نامه)

چکیده: اساطیر هر قوم، توجیه کننده ساختارهای اجتماعی، آیین ها و الگوهای رفتاری و اخلاقی هر جامعه «ابتدایی» هستند. در پژوهش حاضر با رویکردی ساختار گرایانه اساطیر تدوین شده در شاهنامه و بانو گشسپ نامه مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش در چهار فصل تدوین شده است؛ در فصل اول به تعریف مفاهیم کاربردی در پایان نامه پرداخته شد و پس از آن نسخی که مورد بررسی قرار گرفته است، معرفی شده اند. در فصل دوم پیشینه ی تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. در فصل سوم به روش شناسی پژوهش اشاره شد. در نهایت با توجه به کاستی های پژوهش های پیشین و یا لزوم بازنگری در بعضی از موارد آنها فصل چهارم در چهار بخش به این ترتیب: تأویل پذیری اسطوره ها با نگاهی به اسطوره ی ضحاک در شاهنامه، مکانیسم عمل جادو در اسطوره های تدوین شده در شاهنامه، استفاده از رویا در روایت شاهنامه و نمود «کهن الگو ها» و «تقلید و تکرار» در شاهنامه و بانو گشسپ نامه سامان یافته است. اهم یافته های پژوهش اسطوره های ایران در مقایسه با سایر اسطوره های دنیا قابلیت تأویل پذیری بیشتری دارند. تفکر جادویی مورد نظر جیمز جرج فریزر نمود زیادی در شاهنامه ی فردوسی ندارد به گونه ای که نخستین داستان-های شاهنامه با تفکر دینی و ماورایی که مرحله ی دوم تفکر بشری از دید جیمز جرج فریزر هست، آغاز می شود. پردازندگان اسطوره ها و حماسه های ایرانی هر گاه برای تراوشات ناخوداگاهی خود دلیل منطقی برای توالی روایت ها نمی یافتند، ادامه ی روایت را از طریق خواب و رویا پی می گرفتند. یافته های پژوهش حاضر فرضیه ی «کهن الگوی» کارل گوستاو یونگ و فرضیه ی «تقلید وتکرار در بینش بشر نخستین» میرچا الیاده را تایید می کند. پژوهش حاضر تایید کننده ی نظر مهرداد بهار در مورد بانو گشسب نامه مبتنی بر غیر ایرانی بودن خاستگاه آن است.